Smartphone & προσβασιμότητα: Ρυθμίσεις για άτομα με ειδικές ανάγκες

Detail Image
Μαΐου 14, 2025 •

Το smartphone είναι η συσκευή που όλοι πλέον έχουν ανάγκη. Δεν είναι πολυτέλεια, είναι απαραίτητα για πολλούς λόγους και πλέον η απλή επικοινωνία δεν είναι καν το νούμερο ένα. Με το smartphone να παίρνει το ρόλο κάρτας πληρωμών, ταυτότητας, μέσου αυθεντικοποίησης για σύνδεση σε ιστοσελίδες και υπηρεσίες, αλλά και μέσου επικοινωνίας, μεταξύ άλλων, η χρήση του είναι επιβεβλημένη για όλους. Τόσο η Google στο Android όσο και η Apple στο iOS, έχουν βάλει ρυθμίσεις και συστήματα ειδικά σχεδιασμένα ώστε να διευκολύνουν τη χρήση των smartphones από άτομα με διάφορες αναπηρίες ή προβλήματα κινητικότητας, ακοής, όρασης. Ανάμεσα σε αυτά βρίσκουμε και ρυθμίσεις ή συστήματα τα οποία μπορούν να διευκολύνουν ακόμη και άτομα χωρίς ειδικές ανάγκες, κι αυτό είναι κάτι πολύ χρήσιμο για όλους. Πάμε να δούμε ποια είναι αυτά και τι κάνει το καθένα.

Για προβλήματα όρασης

TalkBack

Η λειτουργία αυτή αναγιγνώσκει ό,τι προβάλλεται στην οθόνη, με τη σειρά που εμφανίζεται. Επιλογές, πλήκτρα, χειριστήρια, όλα ακούγονται μέσω σύνθεσης φωνής.

Select to speak

Παρόμοια με την προηγούμενη, η λειτουργία αυτή αναγιγνώσκει το κείμενο που επιλέγει ο χρήστης.

Font size

Το μέγεθος του κειμένου στην οθόνη, μπορεί να αλλάξει από πολύ μικρό έως πάρα πολύ μεγάλο, για να είναι ορατό και ευανάγνωστο.

High contrast fonts

Ειδικές γραμματοσειρές υψηλής αντίθεσης κάνουν το κείμενο πιο ευανάγνωστο ακόμη και αν το φόντο είναι έντονο.

Magnifier

Ένας ψηφιακός μεγεθυντικός φακός, μεγαλώνει το περιεχόμενο της οθόνης για να είναι ορατές ακόμη και λεπτομέρειες.

Magnification gestures

Η λειτουργία κάνει μεγέθυνση σε οποιαδήποτε σελίδα ή οθόνη του κινητού, πατώντας τρεις φορές πάνω στην οθόνη. Το zoom ελέγχεται με το κλασσικό “pinch” με δύο δάκτυλα.

Screen colour

Αυτή η ρύθμιση μπορεί να αλλάξει την οθόνη σε ασπρόμαυρη, αρνητικά χρώματα, ή εξατομικευμένες ρυθμίσεις. Μάλιστα διαθέτει και τεστ χρωμάτων για τον χρήστη.

Για προβλήματα ακοής

Sound detector

Το κινητό μπορεί να ανιχνεύσει συγκεκριμένους ήχους του περιβάλλοντος και να ειδοποιήσει τον χρήστη. Για παράδειγμα, το κουδούνι της πόρτας ή το σταθερό τηλέφωνο.

Notifications

Σε κάθε ειδοποίηση ή κλήση, θα αναβοσβήνει η οθόνη του κινητού ώστε να γίνεται ορατό.

• Λοιπές ρυθμίσεις

Υπάρχουν και άλλες ρυθμίσεις, όπως η ποιότητα και η ένταση του ήχου σε συνδυασμό με ακουστικά βαρηκοΐας, αλλά και ρύθμιση της ισορροπίας (balance) μεταξύ δεξιού και αριστερού ακουστικού.

Για κινητικά προβλήματα και χειρισμό

Universal switch / Camera switch

Επιτρέπει τη χρήση εξωτερικών περιφερειακών συσκευών (διακοπτών) ή της εμπρόσθιας κάμερας για τον χειρισμό της συσκευής. Εάν είναι δύσκολη ή αδύνατη η χρήση της οθόνης αφής, το σύστημα αυτό επιτρέπει την προσθήκη εξωτερικών διακοπτών, ή της κάμερας για την ανίχνευση κινήσεων όπως η περιστροφή του κεφαλιού, το άνοιγμα του στόματος, ή το ανοιγόκλεισμα των ματιών, για τον χειρισμό του smartphone.

Easy screen turn on

Επιτρέπει την ενεργοποίηση της συσκευής με απλό πέρασμα του χεριού πάνω από την οθόνη.

Touch and Hold

Είναι δυνατή η ρύθμιση της διάρκειας του παρατεταμένου πατήματος, μέχρι να καταγραφεί ως «παρατεταμένο», από λιγότερο του μισού δευτερολέπτου έως και πάνω από ενάμισι.

Interaction control

Προσθέτει περιοχές της οθόνης στις οποίες αγνοούνται τα πατήματα. Επίσης υπάρχει η δυνατότητα για χρονοδιακόπτη της λειτουργίας αυτής.

Onehanded mode

Ειδικά σχεδιασμένο για χρήση του smartphone με το ένα χέρι, μειώνει ελαφρά το μέγεθος της εικόνας και διευκολύνει τη χρήση με ένα χέρι, ενώ έχει πρόβλεψη για δεξί ή αριστερό χέρι.

Ρυθμίσεις ασφαλείας

Στην περιοχή με τίτλο “Safety & emergency” (στο Android) περιλαμβάνονται και λειτουργίες που αφορούν την ασφάλεια του χρήστη, αλλά και την κλήση σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Για παράδειγμα, το “Quick access SOS” ενεργοποιεί τη λειτουργία SOS αν πατηθεί το power button 5 συνεχόμενες φορές. Υπάρχει ρύθμιση για αυτόματη αποστολή SMS με την γεωγραφική θέση, σε προκαθορισμένους παραλήπτες. Επίσης, περιοχή με ιατρικές πληροφορίες που θα είναι ορατές στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, αλλά και υπηρεσία “Emergency Location” για τον αυτόματο εντοπισμό κατά την κλήση σε αριθμούς έκτακτης ανάγκης (π.χ. 166 ή 100).

Πώς κάνω τις ρυθμίσεις

Ο λόγος που αναφέραμε τα διάφορα συστήματα πρώτα είναι, δυστυχώς, πως κάθε κατασκευαστής smartphone έχει τη δυνατότητα να αλλάξει την ονομασία της κάθε λειτουργίας αλλά και τη θέση της στις ρυθμίσεις (“Settings“). Επίσης έχει τη δυνατότητα να αφαιρέσει ρυθμίσεις. Επομένως θα πρέπει να ψάξεις για τις ρυθμίσεις αυτές. Στο Android ψάξε για την επιλογή “Accessibility” ή «Προσβασιμότητα», κι εκεί σίγουρα θα βρεις τις περισσότερες από τις προαναφερθείσες λειτουργίες. Εναλλακτικά, δες στις αντίστοιχες περιοχές ρυθμίσεων· για παράδειγμα, στο “Display” για ρυθμίσεις που αφορούν την οθόνη, ή στο “Sound” για ρυθμίσεις που άπτονται του ήχου.

Κλείνοντας, να αναφέρουμε πως τα σύγχρονα smartphones έχουν περισσότερες λειτουργίες προσβασιμότητας, καθώς τόσο η Google όσο και η Apple ενσωματώνουν συνεχώς νέα συστήματα και νέες λειτουργίες. Επομένως, ένα καινούριο smartphone είναι σαφώς προτιμότερο από κάποιο πεπαλαιωμένο για άτομα με ειδικές ανάγκες.